زنجان، سرزمین مردان نمکی، دودکشهای جن، سرزمین مساجد باشکوه، معبد اژدها، تخت دیو و سماع «چلبی اوغلی» با هزاران افسانه ناگفته، استان مقاومت، شهر غواصان دریادل، شهر انسانهای فرهیخته، باهوش و مهمان نواز، سرزمینی با چشم اندازی زیبـا و مناظر بکر، گردشگران نوروزی را به مهمانی فرا میخواند.
به گزارش افقاقتصاد آنلاین، با این که تاریخ این منطقه، فراز و فرودهای بسیار به خود دیده و گاهی شعلههای خشم و جنگ، برگ های زیادی از تاریخ منطقه و حتی گاه تمام آن را در کام خود فرو برده است، ولی به جهت عمق غنای هویت و فرهنگ این منطقه، هنوز هم استان زنجان امانت دار میراث فرهنگی ارزشمند و قابل ملاحظهای است که فرهنگ و هویت این سرزمین را به نمایش میگذارد.
بنای شهر زنجان در زمان اردشیر بابکان ساخته شده و در آن زمان نام «شهین» یعنی منسوب به شاه به آن اطلاق میشده است. از اواخر دوره قاجاریه به علت استقرار ایل خمسه فارس، نام خمسه نیز بر آن نهاده شد. یافتههای تاریخی و کاوشهای باستان شناسی که در نواحی مختلف استان زنجان انجام گرفته، گواهی بر قدمت تاریخی و دیرینگی آن است و آثار کشف شده، استقرار انسانهای دوران پیش از تاریخ تا دوران اسلامی را در این منطقه ثابت میکند.
گشتی در پایتخت «اولجایتو»
در فاصله ۳۰۰ کیلومتری تهران، شهری کوچک و کم جمعیت قرار دارد که روزگاری دور، پایتخت ۷۰۰ ساله ایران به شمار میرفت و پذیرای کاروانهای بزرگ و کوچکی بود که از جاده ابریشم گذر میکردند و به ناگزیر باید از آن میگذشتند؛ شهری که روزگاری بنا بود تبدیل به اصلیترین مرکز عالم تشیع در جهان شود.

از «قزل اوزن» طارم تا باغهای سبز زیتون
شهرستان طارم در شمال خاوری استان زنجان واقع شده و مرکز آن «آب بر» نام دارد و این نام به این دلیل است که شهر در بریدگی رودخانه «قزل اوزن» واقع شده است. شهرستان طارم به علت طبیعت زیبا و شباهت آب و هوایی به مناطق شمالی کشور، از زیباترین و منحصر به فردترین مناظر و چشماندازهای طبیعی برخوردار است.
باغهای همیشه سبز زیتون، درختان کهنسال، آب و هوای مطبوع و دلنشین، مناظر و آبگیرهای طبیعی بکر و دست نخوردهای مانند سد طبیعی «کردکندی»، از جمله ثروتهای خدادادی این منطقه است که توجه علاقهمندان به آثار طبیعی را بهخود جلب میکند.

ردپای جن و پری در ماهنشان!
شهرستان «ماهنشان»، جایی که افسانههای جن و پری بر دل کوه و دریاچه آن نشستهاند، در ۱۱۳ کیلومتری شهر زنجان قرار دارد و شاید نامش کمتر به گوش مسافران این استان خورده باشد. میگویند «ماهنشان» قدمتی چهارهزار ساله دارد و دلیل این ادعا، دژی قدیمی است که در پای «دودکش جن» بنا شده است.
«دودکش جن» دقیقاً همانجایی است که ماهنشان را شهری افسانهای میکند و خیلیها با وجود اینکه از زنجان گذر کردهاند، ولی تا به حال، نه آن را دیدهاند و نه دربارهاش چیزی شنیدهاند.
دریاچه «پری» در دهستان «اوریاد» در بخش مرکزی شهرستان «ماهنشان» جاری است و تنها دریاچه زنجان بهشمار میآید که میان یک دشت وسیع قرار گرفته است و دقیقاً حکم سراب را برای این منطقه دارد. دسترسی به دریاچه «پری» از جاده ماهنشان به روستای سهند سفلی و علیا، قاضی کندی، حسنآباد و پری امکانپذیر است.

«کتله خور» انتها ندارد!
«کٌتل» یعنی کوه کم ارتفاع و «خور» هم به معنی خورشید و «کتله خور» نیز نام غار زیبا و شگفتآوری است که به لحاظ کیفیت بلورها و قندیلها، زیبایی خیره کننده و تعداد طبقات، به عنوان اولین غار آهکی و زیباترین غار جهان شناخته شده است.
گمان میرود این غار دارای ۷ طبقه باشد، اما تاکنون ۳ طبقه از آن کشف شده است و نیز گفته میشود انتهای آن به غار «علیصدر» در همدان متصل میشود!
به وجود آمدن قندیلها به اشکال مختلف، مثل شیر خوابیده، پنجه شیر، پای فیل، لباس عروس، سگ شکاری، دست شیطان، نخل سوخته، دوجادوگر، سفره عقد و عروس و داماد، نشان دهنده این است که «کتلهخور» میتواند طویلترین غار ایران محسوب شود و به باور زمینشناسان، به لحاظ پیدا نشدن انتهای غار، وجود مسیرهای بکر دیگر کاملاً محرز به نظر میرسد. دهانه ورودی غار به صورت طاق مثلثی شکل به قطر ۷۰ سانتیمتر، تنها راه دسترسی به داخل غار بوده و هست.
غار «کتله خور» در ۱۴۰ کیلومتری جنوب غربی زنجان و ۵ کیلومتری روستای «گرماب» از توابع شهرستان خدابنده قرار دارد و از طریق جاده زنجان – سلطانیه میشود به آنجا رفت.

دیدار با آهوان دشت «سهرین»
دشت آهوخیز «سهرین» با وسعتی بیش از ۳۰ هزار هکتار، قسمتی از منطقه حفاظت شده «سرخ آباد» و تنها مأمن آهوان شمال غرب کشور است که یکی از مناطق با ارزش حیات وحش ایران به شمار میرود.
آهوان دشت «سهرین» که یکی از دشتهای مهم استان زنجان است، به طور پراکنده در این منطقه زیست میکنند. تعداد آهوان این دشت که زیستگاه آخرین بازماندگان آهوی ایرانی در شمال غرب کشور است، طبق آخرین سرشماریها، حدود ۱۵۰۰ رأس برآورد شده است.

زنجان به شرط چاقو
چاقوسازان، ملیلهکاران، چاروقدوزان و فرشبافان، در کنار دباغان و مسگران و رنگرزان، صبح زود کرکره مغازهشان را بالا میدهند و دست به کار میشوند تا بازار صنایع دستی زنجان را گرم نگه دارند. بازار رنگارنگی که همه چیز دارد؛ از قلمتراش تا قداره، از ملیله تا چاروق و از فرشهای مرغوب تا گیوههای سفید؛ بازار طویلی که قصه صنایعش سر دراز دارد و همچنان بوی تاریخ و هنر میدهد. هرچند که روزگار، با هنرمندان و صنعتگران قدیمی اینجا هم نامهربانی کرده است و بعضی ساکنانش را وادار به ترک راستهها و تیمچههایش کرده، اما اگر هنوز هم هوای دیدن هنر دست این مردم خوش ذوق را دارید، عزم زنجان کنید که هنوز هم میشود مصنوعات هنرمندانه آنان را در سرتاسر بازار پیدا کرد.

مسیر دسترسی به استان زیبای زنجان
با وسیله شخصی هم اگر قصد سفر دارید، آزادراه قزوین- زنجان، گزینه پیش روست. از تهران که راهی شوید، اتوبان کرج آغاز مسیر سفر است. بعد از کرج به سمت قزوین باید رفت. مسافتی حدود ۱۲۴ کیلومتر. بعد از قزوین، تابلوهای راهنما به شما خواهد گفت که مسیر مستقیم را ادامه دهید تا به عوارضی برسید. عوارضی چند نرخ متفاوت نسبت به مقصد اعلامی شما دارد. گزینه ابهر را انتخاب کنید و راه را ادامه دهید. از اینجا تا زنجان ۱۶۷ کیلومتر فاصله است. ۳۲ کیلومتر بعد، تابلوی تاکستان نمایان میشود. از آنجا نیز به طور مستقیم به زنجان میروید. فاصله تهران تا زنجان ۳۳۵ کیلومتر است.
اگر میخواهید با وسایل نقلیه عمومی سفر کنید، از تمامی شهرهای بزرگ ایران برای زنجان اتوبوس وجود دارد، اما اگر دلتان هوای سفری آرام و کم دغدغه دارد، میتوانید سراغ قطارهای تهران- زنجان و یا تهران- تبریز بروید و سفر ریلی را تجربه کنید.